Każdy z nas potrzebuje motywacji do działania, do pracy, do nauki. Od najmłodszych lat funkcjonujemy w pewnych systemach motywacyjnych. W przedszkolu dzieci dostają słoneczka za dobre zachowanie, a chmurki za złe. Później są znaczki, plusy i minusy. W starszych klasach oceny, pochwały, uwagi. A w życiu dorosłym do pracy motywuje nas choćby comiesięczna pensja wpływająca na konto. Wiele dzieci z autyzmem nie ma naturalnej potrzeby do podejmowania zadania, czy jego ukończenia, nie zależy im na pochwale i uznaniu rodzica, czy nauczyciela. Dlatego staramy się tak organizować naukę, aby dziecku chciało się uczyć. Jak to zrobić? Najpierw musimy się zastanowić, czym nasze dziecko lubi się bawić, co lubi jeść, jak lubi spędzać czas. Robimy listę tych zabawek, smakołyków, aktywności. Na początku możemy dziecku pokazać dwie rzeczy do wyboru i tą, którą wskaże, kładziemy obok i dziecko może ją dostać zaraz, gdy prawidłowo wykona zadanie. To my decydujemy, jak długo dziecko może się bawić zabawką i nie może to trwać zbyt długo, bo jeśli się nią nacieszy, to już nie będzie chciało zapracować na nią. W przypadku nagród jedzeniowych ważne jest, aby podzielić smakołyki (np. czekoladę, paluszki, chipsy) na niewielkie kawałki, aby dziecko od razu się tym nie najadło. Należy pamiętać, aby od tego momentu wybrane zabawki i smakołyki były tylko nagrodami, czyli nie mogą być dostępne dla dziecka w dowolnym momencie i ilości. Dziecko musi na tę nagrodę zasłużyć, zapracować. Na początku dziecko bardzo często dostaje nagrody za każdy, mały sukces, każde wykonane zadanie. Gdy dziecko rozumie już zasadę pracy na nagrodę, wówczas możemy zacząć odraczać nagrodę w czasie, aby potrafiło dłużej skoncentrować się na zadaniu. Wprowadzamy punkty/żetony. Mogą to być klocki, naklejki, obrazki ulubionych zwierząt, postaci z bajek, pojazdów. Zaczynamy od trzech punktów, ale dwa możemy uznać już za "zdobyte" i za każdym razem, gdy zdobyty jest trzeci punkt komentujemy "wszystkie punkty!" i szybko wręczamy dziecku wcześniej wybraną nagrodę. Gdy dziecko zacznie zwracać uwagę na zdobywane punkty, dopiero rozszerzamy ich ilość na rzeczywiście zbierane 3, potem 5, dalej 10 punktów.
Zawsze musimy pamiętać, że dobrze zbudowany system motywacyjny to podstawa sukcesu naszego dziecka.

Opracowała: Dominika Brożek

Ból kręgosłupa jest jedną z najczęstszych dolegliwości i uważany jest za problem społeczny. Nie każdy zdaje sobie sprawę, że na kondycję naszego kręgosłupa mają wpływ codzienne drobne czynności: to, jak siedzimy w pracy, jak dźwigamy zakupy, jak śpimy. Od tego trzeba zacząć – nauczyć się dbać o kręgosłup codziennie!
Ćwiczenia na kręgosłup są bardzo ważne i mogą zapobiec dolegliwościom, zwłaszcza jeśli wykonujemy je profilaktycznie, a nie wtedy, kiedy problem już się pojawił. Pamiętaj, że gimnastykę leczniczą i profilaktyczną powinno się wzbogacać ćwiczeniami wykonywanymi w każdych warunkach - w domu, a nawet w biurze podczas pracy.

Na co postawić?

• przeciąganie
• prostowanie pleców co kilka godzin w czasie pracy. Załóż ręce na kark i wypychając klatkę piersiową do przodu, staraj się zbliżyć do siebie łopatki;
• napinanie mięśnie brzucha – również na siedząco;
• przeprosty wywodzące się z metody McKenziego. Wstań od biurka, oprzyj ręce na talerzach kości biodrowej (lędźwiach albo na krzyżu) i przeginaj się w tył (10 razy);
• przysiady, unosząc jednocześnie ręce do góry i zachowując właściwe krzywizny kręgosłupa

A teraz konkrety. Oto ćwiczenia na kręgosłup, które warto wykonywać w ramach codziennej gimnastyki. Oczywiście jeśli występują konkretne dolegliwości związane z kręgosłupem (np. dyskopatia, zwyrodnienia, przepuklina międzykręgowa itd.) – najpierw należy skonsultować się ze swoim lekarzem. Pamiętajmy, że ćwiczenia na kręgosłup to także ćwiczenia wzmacniające mięśnie brzucha. Dlaczego? Ponieważ silne mięśnie grzbietu i brzucha stabilizują kręgosłup lepiej niż jakikolwiek gorset lub pas ortopedyczny.

Opracowała: mgr Lidia Haładyn

W pracy z dzieckiem z autyzmem należy przede wszystkim pamiętać o pracy nad kontaktem wzrokowym oraz o zbudowaniu systemu motywacyjnego. Rozpoczynając terapię musimy mieć świadomość, że nasze dzieci potrzebują dobrego zorganizowania, określonego porządku w nauce. Niejeden z nas korzysta z kalendarza, aby organizować swoją pracę, swój czas i nie zgubić się w codziennych obowiązkach. Dlatego też wykorzystujemy ten sposób uporządkowania rzeczywistości, aby nasze dziecko czuło się bezpiecznie w przewidywalnym planie zajęć. Do pracy wykorzystujemy zwykły segregator (np. formatu A5), do którego wkładamy koszulki z kolorowymi kartkami. W segregatorze na każdej stronie umieszczamy jeden symbol (np. figurę geometryczną przyczepioną na samoprzylepny rzep). To będzie plan naszego dziecka. Zadaniem dziecka jest dopasować symbol do identycznego znajdującego się na pudełku/koszyczku. Po dopasowaniu dziecko przynosi dane pudełko/koszyczek, wyjmuje zadanie znajdujące się w nim, a po zakończeniu zadania, chowa materiały i odkłada pudełko/koszyczek na miejsce, po czym wraca do planu i odczepia kolejny symbol.

Wśród pierwszych zadań (w pudełkach, koszyczkach) powinny się znaleźć:

1. dopasowywanie takich samych przedmiotów (kładziemy przed dzieckiem minimum 3 różne przedmioty, wręczamy dziecku jeden do pary i mówimy "dopasuj")
2. dopasowywanie takich samych obrazków (ćwiczymy podobnie, jak wyżej),
3. sortowanie elementów według kolorów (kładziemy przed dzieckiem kartki/pudełka w trzech kolorach, na każdą z nich kładziemy po jednym elemencie komentując "tu są czerwone, tu żółte, tu niebieskie", po czym wręczamy dziecku po jednym przedmiocie mówiąc "dopasuj"),
4. naśladowanie prostych ruchów z wykorzystaniem polecenia "zrób tak" (np. klaskanie, tupanie, podnoszenie rąk do góry, pokazywanie głowy, brzucha, nosa),
5. rozpoznawanie nazw przedmiotów (kładziemy przed dzieckiem minimum trzy przedmioty, wyciągamy rękę i mówimy, np. "but"; zadaniem dziecka jest podać nam but; jeśli trzeba, to pomagamy dziecku podać nam but),
6. nazywanie przedmiotów na widok (pokazujemy dziecku jeden przedmiot, np. miś, zadaniem dziecka jest nazwać przedmiot, możemy podpowiedzieć "miś" i schować zabawkę za siebie, aby zaraz znów ją pokazać dziecku i oczekiwać, aby samo nazwało przedmiot),
7. imitowanie głosek, sylab (mówimy, np. "powiedz a", "powiedz me"; wykorzystujemy przede wszystkim te dźwięki, które wiemy, że dziecko jest w stanie wypowiedzieć, aby zrozumiało zasadę naśladowania oraz dźwięki bliskie dziecku, np. odgłosy zwierząt),
8. komunikacja (sytuacyjnie uczymy dziecko machania i mówienia "pa-pa" na do widzenia, podawania ręki na "dzień dobry", przybijania piątki, gdy jest "super" zrobione zadanie, wyciągnięcia ręki, gdy dziecko chce powiedzieć "daj"),
9. wskazywanie obrazków w książeczkach (możemy wykorzystać ulubione książeczki dziecka i prosimy, np. "pokaż dom" i możemy naprowadzać palec dziecka na właściwy obrazek),
10. zabawa ciastoliną (wykonujemy ruchy, np. robienie wałka, kuli, placka, odrywanie kawałków, wciskanie palca z wykorzystaniem polecenia "zrób tak"),
11. rysowanie po śladzie (wykorzystujemy dowolne wykropkowane kształty lub linie ciągłe oraz z początku gruby pisak; zwracamy uwagę, aby dziecko prawidłowo trzymało pisak),
12. rysowanie według wzoru (pokazujemy dziecku na kartce wzór linii pionowej i mówimy "zrób tak", potem linie poziome, kropki, fale itp.),
13. nawlekanie dużych korali na sznurek,
14. zabawa naprzemienna (możemy tu wykorzystać rzucanie i łapanie piłki, pchanie do siebie auta, naprzemienne dmuchanie baniek, czy też grę w kręgle; uczymy, że raz gram "ja" – czyli dziecko, a raz grasz "ty"- czyli rodzic jednocześnie wskazując palcem dziecka odpowiednią osobę),
15. samoobsługa (w zależności od umiejętności dziecka udzielamy w ubieraniu, rozbieraniu, myciu, jedzeniu tylko tyle pomocy, ile jest to niezbędne; pamiętamy, że pomaganie to NIE wyręczanie; zawsze dajmy tę chwilę dziecku, a może dziś zrobi to samodzielnie).

Opracowała: Dominika Brożek

Specyfika funkcjonowania dziecka z autyzmem oraz jego zamknięcie na wiele elementów świata zewnętrznego utrudnia nawiązanie z nim kontaktu. Cechą bardzo często występującą u dzieci dotkniętych autyzmem i dość łatwą do zaobserwowania jest zaburzony kontakt wzrokowy. Dzieci albo patrzą jedynie przelotnie w oczy osoby, z którą rozmawiają, albo nie patrzą wcale. Obserwuje się nawet aktywne unikanie tego kontaktu. Dlaczego ten kontakt wzorowy jest tak ważny? Zgodnie z zasadami terapii behawioralnej, dążymy do nawiązywania kontaktu wzrokowego przez dziecko z autyzmem, ponieważ jeśli ono nie patrzy, to nie obserwuje i nie słucha, a wówczas nie ma szans na uczenie się przez naśladowanie, ani zrozumienie, że porozumiewamy się mową.

Opracowała: Dominika Brożek

Kiedy małe dzieci ucinają sobie popołudniowe drzemki nasza kultura sprawia, że dorośli zwykle rezygnuje ze snu w ciągu dnia.
Nawet gdy dobrze spaliśmy wiele osób odczuwa naturalny spadek aktywności po południu, po około 8 godzinach od porannego obudzenia. Badania dr Sary Mednick naukowca z Salk Institute w Kalifornii USA pokazują, że drzemki przydają się, aby zredukować stres, poprawić szybkość uczenia się, refleks, i być bardziej wydajnym, ogólnie poprawić zdrowie.
Jaka powinna być długość drzemki (za dr Sarą Mednick):
Nano-drzemka: 10-20 sekund badania nie wykazały jeszcze czy takie krótkie drzemki mają dobroczynny wpływ.
Mikro-drzemka: 2 do 5 minut Są zaskakująco efektywne w pokonywaniu senności.
Mini-drzemka: 5-20 minut Poprawia czujność, uczenie motoryczne i fizyczną wydajność.
Super-Drzemka (Power-Nap): 20 minut Zawiera korzyści mikro i mini drzemek, ale dodatkowo poprawia pamięć i oczyszcza umysł z bezużytecznych informacji, co pomaga pamięci długoterminowej (pamiętanie faktów, zdarzeń i nazw).
Leniwa drzemka: 50 do 90 minut Zawiera sen wolno-falowy i fazę snu REM. Doskonała do odbudowy kości i mięśni.
Miłego drzemania.

Opracowała: mgr Lidia Haładyn